Austria w skrócie
To kraj wielu winiarskich bardzo głębokich przemian i interesującego rozwoju rynku. Odważni i kreatywni winiarze, solidne regulacje prawne, śmiały marketing to mocne atuty tego rynku.
W Polsce Austria jako producent dobrego wina kojarzona jest coraz lepiej i tamtejsi winiarze podejmują wysiłki, by sobie nasz rynek przyhołubić. Warto na te starania odpowiedzieć, bo propozycje austriackich winiarzy są zaiste bardzo interesujące.
Austria kojarzona przede wszystkim z winami białymi i ma w tej dziedzinie rzeczywiście wspaniałe osiągnięcia: w ostatnich kilkunastu latach tamtejsze Grüner Veltlinery czy Rieslingi przebojem weszły na światowy rynek, bez kompleksów stając w konkursowe szranki z najlepszymi białymi winami świata. Ale na tym nie koniec. W Austrii coraz więcej energii i zaangażowania poświęca się na produkcję win czerwonych (stanowią one ponad 20 procent produkowanych win), jak najbardziej godnych uwagi. Wiele z tutejszych, czerwonych win zdobyło na lokalnym rynku na tyle dużą sławę, że ich producentom udaje się uzyskać za butelkę naprawdę wysokie ceny. Najlepszą formą przyglądnięcia się austriackim winom są organizowane co dwa lata targi VieVinum.
Trzeba wspomnieć, że w Austrii znajdą też coś dla siebie miłośnicy słodkich win – propozycje winiarzy znad Jeziora Nezyderskiego powinny dać spragnionym wyrafinowanej słodyczy pełną satysfakcję. Austriacki system kwalifikacji win jest oparty na systemie niemieckim.
Oprócz win stołowych (Tafelwein) i regionalnych (Landwein) można napotkać całą gamę win jakościowych (Qualitätswein, QbA). Kabinett - to zazwyczaj finezyjne, lekkie wina wytrawne. Auslese będzie już słodszym winem, które powstaje z bardzo dojrzałych gron z późnego winobrania. Spätlese to także wino wyrabiane z późno zbieranych winogron. Mogą w tej klasie znaleźć się wina wytrawne jak i te z trochę wyższą zawartością cukru - półsłodkie. Wina Spätlese mają zwykle większą zawartość alkoholu i są bardziej wyraziste pod względem aromatu i smaku.Beerenauslese (BA) - wino wyrabiane z późno zbieranych, najdojrzalszych owoców, często dotkniętych szlachetną pleśnią. Trockenbeerenauslese (TBA) - powstaje z pieczołowicie wyselekcjonowanych owoców - późno zbieranych, zrodzynkowanych w skutek szlachetnej pleśni. Wina złożone aromatyczne, o subtelnym smaku, drogie. Strohwein to wino wyrabiane z bardzo dojrzałych winogron, podsuszonych dodatkowo przez kilka miesięcy na słomianych matach (stąd nazwa – „słomiane wino”). Ausbruch – klasa pośrednia między BA i TBA. Wino tej kategorii produkuje się w zasadzie jedynie w Burgenlandzie, powstają one z mocno przejrzałych owoców, dotkniętych szlachetną pleśnią. W Austrii produkuje się również Eiswein – wino lodowe (patrz - Niemcy).
Najbardziej charakterystycznym dla Austrii białym szczepem winogron, uprawianym na terenie całego kraju jest Grüner Veltliner. Wina powstające z tej odmiany są żywe, wyraziste i bardzo aromatyczne, z korzenno-ziołowymi nutami. Popularny jest również Müller-Thurgau dające wina raczej delikatne, o łagodnym aromacie i smaku. Weissburgunder (Pinot Blanc) – odmiana uprawiana w całej Austrii, dająca przyjemne, świeże wina na co dzień. Riesling to kolejny szczep, który dobrze się tutaj udaje, ofiarowując wina ładnie wyważone, o dobrej ekstraktywności i kwasowości. Z czerwonych odmian należy tutaj z pewnością wymienić typowy dla tych terenów, taniczny Zweigelt, szybko tu dojrzewający Blaufränkisch oraz Blauer Portugieser i Sankt Laurent.
Najwięcej win powstaje w Dolnej Austrii. W niewielkim okręgu Wachau rodzą się głównie wina wytrawne - najznamienitsze austriackie Rieslingi oraz sporo win Grüner Veltliner i nieco Müller-Thurgau. Podobnie jest w okręgu Kremstal, ale powstaje również sporo nowych nasadzeń Chardonnay i odmian czerwonych. Okolice Wiednia – to kolejny winorodny, ponad siedmiuset hektarowy rejon, gdzie na ilastych i łupkowych glebach rosną przede wszystkim białe odmiany winogron (grüner veltliner, weissburgunder i chardonnay), z których produkuje się wytrawne, żywe wina. Stolica Austrii z winem jest związana bardzo mocno – nie tylko poprzez bliskie położenie winnic, duch winiarski tchnie tu na każdym kroku i warto samemu sprawdzić. Burgenland to miejsce, gdzie na północy okręgu powstają najlepsze austriackie wina czerwone i sporo białych, na południu zaś bardzo interesujące wina słodkie, bardzo wyszukane, pracochłonne i... drogie. Mowa tu o winach klasy Beerenauslese, Trockenbeerenauslese i Eiswein, które powstają zazwyczaj z Welschrieslinga, Traminera, Chardonnay, Muscat Ottonel. Najbardziej na południe wysuniętym austriackim regionem winiarskim jest Styria. To miejsce dużego rozdrobnienia winnic, działa tu wielu producentów, ale na stosunkowo małą skalę. Powstają tu głównie wina białe wytrawne z Weissburgundera, Traminera, Welschrieslinga i Chardonnay, które lokalnie nazywa się tu Morillon. Ciekawostką jest szczep Blauer Wildbacher, który zgodnie z prawem może być uprawiany tylko w tym regionie.
Powyższy tekst ukazał się 22.10.2008 roku na łamach www.vinisfera.pl i został umieszczony na naszej stronie internetowej za zgodą autora - Mariusza Kapczyńskiego.
Powyżej oczekiwań
Wysiłki Austriaków związane z poprawieniem jakości i odpowiednią promocje win za granicę w sposób widoczny przynoszą efekty. Zagraniczni dziennikarze niejednokrotnie podkreślają umiejętności i skuteczność austriackiego marketingu. Kulminację tych wysiłków stanowi wynik jaki osiągnął eksport wina w 2007 roku. Jego wysokość przekroczyła oczekiwania – był to najlepszy rezultat jaki kiedykolwiek osiągnięto w Austrii. W końcu grudnia 2007 wstępny wynik wynosił 51 milionów litrów o wartości 93 milionów euro. Kiedy jednak z początkiem roku 2008 dokonano definitywnych podliczeń, dane jeszcze się poprawiły. Całkowity eksport w 2007 roku wyniósł 56 milionów litrów o wartości 105 milionów euro! Poza tym odnotowano zwiększenie o 30% eksportu jakościowych win butelkowanych. Zdaniem głównego dyrektora Austrian Wine Marketingu, Willi Klingera ten wyjątkowo wysoki wynik udowadnia tylko, że wysiłek wkładany przez austriackich winiarzy w poprawienie jakości win nie idzie na marne. Jego zdaniem dawno żaden kraj winiarski na świecie nie pokazał tak dynamicznej i innowacyjnej sceny winiarskiej. Warto tutaj zwrócić uwagę na rozłożenie priorytetów w działaniach winiarskich Austriaków. Uwaga skoncentrowana jest najpierw na wypracowaniu najlepszej jakości owoców, które złożą się na dobry finalny produkt, a dopiero później ważne stają się kwestie związane z marketingiem. Organizacja sektora winnego, zastosowanie się do unijnych przepisów i ogólny sukces rocznika 2007 spowodowały, że Austria może liczyć na dodatkowe 20 milionów euro z Unii Europejskiej na ulepszenie, ochronę jakości wina i marketing. Konsumpcja własnych win jest tam bardzo duża - 84% sprzedaje się na lokalnym rynku (ważny jest tutaj sektor HoReCa, bo np. w hotelach i restauracjach zajazdach konsumuje się 58% krajowej produkcji). Mimo to eksport austriackiego wina ciągle rośnie. Co ciekawe, Austriacy coraz chętniej robią winiarskie zakupy w winotekach i sklepach niż u samych producentów wina – statystyki wskazują tu tendencje spadkowe. Wynika to zapewne ze zwyczajnej logistyki. W sklepie jest większy wybór win, łatwiej dojechać itd. Wino to jeden z najważniejszych towarów eksportowych Austrii. Najwięcej kupują Niemcy, na drugim miejscu znajduje się Szwajcaria i Stany Zjednoczone. Są to dobrzy partnerzy eksportowi – tym bardziej, że zamawiają wina w sektorze powyżej 5 euro za litr. Ważne miejsce zajmuje też Holandia (czwarta pozycja), której import austriackich win wzrósł w ostatnim roku o 81%! Również Dania, Szwecja, Norwegia i Anglia stają się bardzo dobrymi rynkami dla win austriackich. Polska – choć pod tym względem trochę się już zmieniło – jest w statystykach daleko. Przyszłość jednak będzie chyba wyglądać lepiej, bo choć pomału, to jednak eksport win austriackich do Polski rośnie.
Parker chwali
Austriacy mają dobrą prasę za granicą. Rieslingi czy Grüner Veltlinery przebojem wdarły się na światowe rynki zdobywając wiele medali i wyróżnień w prestiżowych konkursach. Nie tak dawno temu w piśmie „Wine Advocate” wydawanego przez słynnego amerykańskiego krytyka winiarskiego Roberta Parkera, zamieszczono długą listę degustowanych austriackich win z rocznika 2006. Można nie zgadzać się z opinią i systemem punktacji preferowanym przez pismo, ale fakt że wina zrobiły wielkie wrażenie nie budzi wątpliwości. Ponad 200 na 500 ocenianych win uzyskało ponad 90 punktów, co wedle parkerowskiej, 100-punktowej skali oznacza poziom “wybitny”, 8 win otrzymało 96 lub więcej punktów a więc znalazło się w najwyższej kategorii - „nadzwyczajne”. Bardzo dobrze w ocenach wypadły również wina czerwone, głównie z odmiany Blaufränkisch. "Robert Parker`s Wine Advocate" to pismo wpływowe i w świecie winiarskim respektowane. Każdego roku winiarze, producenci wypatrują wyników jakie pismo zamieści – dla wielu z nich dobre oceny oznaczają po prostu finansowy sukces. W ostatnich latach w "Robert Parker`s Wine Advocate" za oceny win austriackich odpowiedzialny jest David Schildknecht, koneser i krytyk winiarski. Co roku przybywa do austriackich winnic spędzić kilka tygodni na ocenianiu win reprezentatywnych dla każdego regionu. Teraz na ocenę czeka rocznik 2007.
Powyższy teksty ukazały się 27.10.2008 roku na łamach www.vinisfera.pl i są częścią artykułu „Austria. Na dobrej fali.” Zostały one umieszczony na naszej stronie internetowej za zgodą autora - Mariusza Kapczyńskiego.